හිත්තටියගේ සමන්ත:
මානව කේන්ද්රීය නොවන (Non-Anthropocentric) රාමුවක් තුළ සාමූහික ක්රියාකාරිත්වය සහ සමාජ පරිවර්තනයන්
කලින් ලිපියේ සාකච්ඡා කල කාරනයන් තව දුරටත් විග්රහ කර ගැනීමට බලමු.
හාර්මන්ගේ Object Oriented Ontology ( OOO ) විසින් මානව /ස්වභාවය, විෂය / වස්තුව, සහ මනස / පදාර්ථය වැනි ද්විත්වවාදයන් මූලිකව ප්රතික්ෂේප කරයි. හාමන්ට අනුව, සෑම දෙයක්ම වස්තුවක් වන අතර, අප කරන වෙනස්කම් බොහෝ විට කෘතිම හෝ ප්රායෝගික ඒවා මිස සත්භාවවේදී (Ontological) නොවේ. මෙම දාර්ශනික සමාන කිරීම, මානව කේන්ද්රීය නොවන මාක්ස්වාදයක් සඳහා ඉතා වැදගත්වේ. මන්ද එය “ස්වභාවික ලෝකය” මිනිස් සමාජයෙන් බැහැරවූ වෙනම වස්තුවක් නොව, මිනිසුන් අත්යවශ්යයෙන්ම කොටසක් වන වස්තූන්ගේ අන්තර් සම්බන්ධිත ජාලයක් ලෙස දැකීමට අපට ඉඩ සලසන බැවිනි. මෙම නැවත සකස් කිරීම මගින්, ධනේශ්වර නිෂ්පාදන ක්රමය මානව ශ්රමය සූරාකෑමට පමණක් නොව, මානව නොවන වස්තූන් සහ ඒවායේ සහජ සබඳතාද ක්රියාකාරීව සූරාකෑමට හා හානි කිරීමටද හේතු වන ආකාරය පිළිබඳ වඩාත් සියුම් අවබෝධයක් අපට ලබා දෙයි.
සාම්ප්රදායික මාක්ස්වාදය බොහෝ විට වටිනාකම මානව ශ්රමය සමග සම්බන්ධ කිරීමෙන් නවතී. මානව ශ්රමයෙන් ඔබ්බට “වටිනාකම” නැවත සංකල්පගත කිරීම ඊලඟට සලකා බලමු. හාර්මන්ගේ OOO, සියලු වස්තූන්ගේ සහජ යථාර්ථය සහ කාරකත්වය හඳුනා ගැනීමෙන්, වටිනාකම පිළිබඳ වඩාත් පුළුල් අවබෝධයක් සඳහා ඉඩ සලසයි. වටිනාකම නිර්මාණය කරන්නේ මානව ශ්රමය පමණක් නොවේ, මානව නොවන වස්තූන්ගේ පැවැත්ම සහ සංකීර්ණ සබඳතා ” සමෘද්ධිමත් ලෝකයකට ” දායකවේ, යනුවෙන් හාර්මන් තර්කයක් ගොඩ නගයි. මෙය ” වටිනාකම තවදුරටත් මිනිසුන්ගෙන් හෝ ස්වභාවයෙන් උපුටා නොගන්නා නමුත්, ඒ දෙකෙහිම ගතික සහ නිෂ්පාදනයෙන් සමෘද්ධිමත් වන ලෝකයකි ” යන අදහසට අනුකූලවේ.
” නිෂ්පාදනය ” යනු හුදෙක් මානව නිෂ්පාදනයක් නොව, සියලු වස්තූන්ගේ අඛණ්ඩ, සංකීර්ණ අන්තර්ක්රියාවන්ය යන්න මෙහි අදහසයි. හාර්මන්ගේ OOO ඇතුළත් කිරීමෙන්, අපගේ තර්කයන් වඩාත් ශක්තිමත්ව ප්රකාශ කළ හැක්කේ, සැබවින්ම ඒ නිසා පරිවර්තනීය මාක්ස්වාදී භාවිතයක් එහි සාම්ප්රදායික මානව කේන්ද්රීය සීමාවන්ගෙන් ඔබ්බට රැගෙන යෑමට හැකිවන බැවිනි. එය ධනේශ්වර සූරාකෑමෙන්, මානව විමුක්තිය පමණක් නොව, සියලු වස්තූන්ගේ ( මානව සහ මානව නොව) සමෘද්ධිය අවසාන ඉලක්කය වන “පශ්චාත්-මානව කේන්ද්රීය කොමියුනිස්ට්වාදයක්” සාක්ෂාත් කර ගැනීමයි. මෙයට කාරකත්වය, වටිනාකම සහ යථාර්ථයේ ස්වභාවය පිළිබඳ අපගේ අවබෝධයේ රැඩිකල් වෙනසක් අවශ්යවේ.
හිත්තැටියගේ සමන්ත – Hiththatiyage Samantha
පෙර කොටස:
