මාක්ස්වාදයේ හා ස්ත්‍රීවාදයේ මානව කේන්ද්‍රීය සීමාවන් පිළිබඳව කෙටි සාකච්ඡාවක් (පළමු කොටස)

මාක්ස්වාදය යම් සමාජ-ආර්ථික යථාර්ථයක් (ධනවාදය) සහ එය මිනිස් විඥානයට බලපාන ආකාරය විශ්ලේෂණය කරයි. ස්ත්‍රීවාදය, පීතෘමූලික ව්‍යුහයන් සහ ඒවා කාන්තාවන්ගේ අත්දැකීම්වලට හා ජීවිත වලට බලපාන ආකාරය ගවේෂණය කරයි. නමුත්, මා පෙන්වා දීමට උත්සාහ කරන්නේ මෙම විශ්ලේෂණයන් පවා මිනිස් “සම්බන්ධතාවයන්” තුළ සිරවී තිබිය හැකි බවයි.

මාක්ස්වාදය හෝ ස්ත්‍රීවාදය විසින් හඳුනා ගන්නා ලද පීඩාකාරී ව්‍යුහයන් (ධනවාදය, පීතෘමූලිකත්වය) මිනිස් සමාජයට පමණක් සීමාවූ දෙයක් නොවන බව මේ මාගේ සටහන අවධාරණය කරයි. මේවාට මිනිසාගෙන් ස්වාධීනව පවතින, ද්‍රව්‍යමය (Material) සහ වස්තුමය (Object-like) ගුණාංග ඇත. එනම්, මෙම ව්‍යුහයන් මිනිස් විඥානයෙන් තොරවද පවතින අතර, ඒවායේ බලපෑම මිනිසාගෙන් ඔබ්බට ගිය වස්තූන් (පරිසරය, සතුන්) කෙරෙහිද විහිදේ. ධනවාදී සූරාකෑම හෝ පීතෘමූලික පීඩනය යනු මිනිසුන් ( ධනපතියන් /පුරුෂයන් ) විසින් තවත් මිනිසුන් (කම්කරුවන් /කාන්තාවන්) කෙරෙහි පමණක් සිදුකරන ක්‍රියාදාමයක් නොවේ. ධනවාදය යනු ස්වභාවික සම්පත් (වස්තූන්), සතුන් (වස්තූන්) සහ යන්ත්‍ර (වස්තූන්) පවා සූරාකෑමට ලක්කරන පද්ධතියකි. මෙම වස්තූන්ටද තමන්ගේම ‘කැමැත්තක්’ හෝ ‘යථාර්ථයක්’ ඇති අතර, ඒවායේ ‘ප්‍රතිරෝධය’ (උදා: පරිසර පද්ධතියක බිඳවැටීම, දේශගුණික විපර්යාස) සමාජ පරිවර්තනයන්ට බලපායි.

මාක්ස්වාදය සහ ස්ත්‍රීවාදය සාමූහික ක්‍රියාකාරීත්වයන් ඉල්ලා සිටින්නේ මිනිස් විමුක්තිය සඳහාය. නමුත්, සාමූහික ක්‍රියාකාරීත්වය මානවයන්ට පමණක් සීමා නොවිය යුතුය. අපගේ අරගලයන් තුලට, පරිසර පද්ධතිවල යහපැවැත්ම, සතුන්ගේ අයිතිවාසිකම් සහ අජීවී වස්තූන්ගේ ස්වාධීන පැවැත්ම පවා ඇතුළත් විය යුතුය. ධනවාදය හෝ පීතෘමූලිකත්වය පෙරළා දැමීම යනු මිනිස් සමාජයේ ව්‍යුහයන් වෙනස් කිරීම පමණක් නොව, මිනිසා සහ මානව නොවන වස්තූන් අතර ඇති සියලු සූරාකෑමේ සබඳතා නැවත සකස් කිරීමදවේ. ස්ත්‍රීවාදය සහ මාක්ස්වාදය අතර සෘජු “විරුද්ධත්වයක්” ඇතැයි පැවසීම සරල වැඩිය. ඒ වෙනුවට, මා යෝජනා කරන්නේ මෙම දර්ශනයන් දෙකම ඔවුන්ගේ මානව කේන්ද්‍රීය පක්ෂග්‍රාහීත්වය විවේචනයට ලක් කරමින් පුළුල් කිරීමට අවශ්‍ය බවයි.

ස්ත්‍රීවාදයට, ධනවාදී හා පීතෘමූලික පීඩනයට එරෙහිව සටන් කිරීමේදී මාක්ස්වාදී විශ්ලේෂණවලින් ප්‍රයෝජන ගත හැකි අතර, මාක්ස්වාදයටද ස්ත්‍රීවාදී දෘෂ්ටිකෝණයෙන් පීතෘමූලිකත්ව පීඩනය ගැන අවධානය යොමු කිරීමෙි වැදගත්කම තේරුම් ගත හැකිය. නමුත් ඉන් ඔබ්බට ගොස්, මෙම අරගලයන් මිනිස් ක්ෂේත්‍රයෙන් ඔබ්බට ගිය ද්‍රව්‍යමය යථාර්ථයන්ට සහ වස්තූන්ගේ ස්වාධීන කාරකත්වයටද විහිදෙන බව මා අවධාරණය කරයි. එනම්, “විමුක්ති ව්‍යාපෘතියක් යනු මිනිසුන් පමණක් නොව, සමස්තයක් ලෙස ලෝකයේ (මිනිසා සහ මානව නොවන වස්තූන් ඇතුළුව) සූරාකෑම සහ පීඩනය අවසන් කිරීමයි !

More From Author

ඈත කඳුකර හිමව් අරණේ…!

අමරකීර්ති කවියාට සුබ පැතුම්

One thought on “මාක්ස්වාදයේ හා ස්ත්‍රීවාදයේ මානව කේන්ද්‍රීය සීමාවන් පිළිබඳව කෙටි සාකච්ඡාවක් (පළමු කොටස)

Leave a Reply

Categories

LDM Columns

https://www.facebook.com/profile.php?id=61575953530348