ගැහැණිය කියන්නෙ මනුශ්යයාගේ ජීවිතය හැඩගැස්වීමේ අතිශය බලවත් සහ අනන්යය වූ චරිතයකි. යුගයකින් යුගයකට, සමාජ සංවර්ධනයක් හා සංස්කෘතික විපර්යාසයන්ට අනුකූලව, ගැහැණියගේ චරිතය, භූමිකාව සහ හැඟීම් වෙනස්වී ඇත. ලෝක සාහිත්ය නිරීක්ෂණය කළහොත්, වත්මන් සහ නූතන ගැහැණියන් අතර පැහැදිලි වෙනසක් දැකිය හැකිය.

ගෝත්රික හා කුටීර ගැහැණිය – පැරණි ලේඛන වලින්
පැරණි ලෝක සාහිත්යය තුළ ගැහැණිය නිරූපිත වී ඇත්තේ බොහෝවිට යැපීම් මත හා දරුවන් වැඳීම, රැකීම, පවුලතුළ රැඳීම, ස්වභාවික සහ පවුලේ වටිනාකම රැකීම යන අංගයන් මත පදනම්වය. “ජේන් අයර්” (Charlotte Brontë) නවකතාවේ ජේන්, සමාජය විසින් සීමා කළත්, ඇගේ අධ්යයනයනය හා චිත්ත ශක්තිය මගින් ජීවිතය ජයගැනීමට උත්සාහ කරයි. “Anna Karenina” (Leo Tolstoy) හි ඇනනාගේ චරිතය ප්රේමය, බැඳියාව සහ සමාජ ප්රතික්ෂේපය අතරට හසු වී සිටී.
“Pride and Prejudice” (Jane Austen) කෘතියේ එලිසබෙත් බෙනට් යථාර්ථවාදී නමුත් එවකට සමාජය නියම කළ කාන්තා බැඳියාවන්ට යටත්ව සිටින්නේ නැත. එමගින්, පැරණි සාහිත්යයේ ගැහැනියන් පෙනී යන්නේ නව ගමන් මග සෙවූ, නමුත් සමාජ සීමාවන්ට යටත් වුණු චරිත ලෙසය.
නූතන ගැහැණිය – නිදහස සහ තීරණශීලීභාවය
නූතන ලෝක සාහිත්ය තුළ ගැහැණිය ඉදිරිපත් වී ඇත්තේ විවිධත්වයකින්, බලවත් චරිතයකින් සහ තීරණශීලීභාවයෙන් යුතුවය.
නිර්මාණශීලී, හබායෑම් හා ලගාකරගත් ශක්තීන් ඇය සතු ආභරණයන් ය.
Margaret Atwood ගේ “The Handmaid’s Tale” නවකතාවෙහි, ජිලියඩ් නැමති ස්ථානයක කාන්තා නිදහස මැඩපවත්වන ආකාරය තීව්ර සමාජ විවේචනයක් ලෙස ගෙන එයි. මේ නවකතාව, නූතන ලෝකය තුළ කාන්තා අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සංවාදයට මග පාදයි.
“The Color Purple” (Alice Walker) නවකතාවේ සිට “Half of a Yellow Sun” (Chimamanda Ngozi Adichie) දක්වා නව යුගයේ ගැහැනිය නියෝජනය වන්නේ නිදහස, ආත්මවිශ්වාසය සහ සමාජය තුළ ස්ථානයක් සොයාගැනීම මතය.
නූතන ලෝකයේ ගැහැනිය විවාහය, අධ්යාපනය, දේශපාලනය, සිනමාව, කලාව සහ නව තාක්ෂණික ක්ෂෙත්රරයන් තුළ සිය හැකියාවන් තහවුරු කරමින් සිටී.
නිගමනය
වත්මන් සහ නූතන ගැහැණිය අතර වෙනස, ඇයගේ ආත්මවිශ්වාසය සහ නිදහසෙහි ප්රමාණයයි. ලෝක සාහිත්යය මගින්, කාන්තා චරිත ඉදිරිපත් කරන්නේ සමාජය තුළ ඇය මුහුණ දෙන අභියෝග, එය ජය ගැනීමට ඇය ගන්නා මග සහ ක්රියාත්මක වන ආකාරය ගැනයි.
කෙසේ වුවත්, සාහිත්යය තුළ පවතින නූතන ගැහැණිය, නව සමාජයේ බිහිවූ නව මෝස්තරයකි. ඇය සීමාවන් බිඳ හෙළන, නවතම මාවතක් සොයන සහ සිය ගමන තමන්ම නිර්මාණය කරන චරිතයකි.
වජී ගුරුසිංහ