කලකට පෙර උපුල් සමග කළ මේ පුවත්පත් සාකච්ඡාව ඔහුට උපහාර පිණිසයි. මෙය කවීන් සමග මා කළ සාකච්ඡාවලින් සතුටු ම එකකි…අද ඔබේ රූපකායට සමුදෙමි.නාමකාය වඩාත් ළඟට ගෙන..
උපත සහ මරණය අතර
සුබවාදී ගමනක් යමු…උපුල් සේනාධීරගේ
කවි ලිවීම ඇරැඹුණේ කොහොම ද?
මම ඉගෙනගත්තෙ රෝයල් එකේ. කොල්ලො දියතලාව යද්දි කෙල්ලන්ට දෙන්න කවි ලියවගත්තෙ මං ලවා. හැබැයි උන් දැනගත්තා මම ලියපු බව. ළමා සමාජයෙ වැඩ කරද්දි කවි 30ක විතර අතින් ලියූ පොතක් හැදුවා. 80 දශකයේ දී මම දිවයින ‘අට වැනි පිටවේ යාවජීව සාමාජිකයෙක්. ඒ කාලෙ සාංදෘෂ්ටිකවාදය ගැන මට පොඩි උනන්දුවක් තිබුණා. මම ලියාපු ලිපියකට චන්ද්‍ර කුමාර වික්‍රමරත්න පිළිතුරක් ලිව්වා. සාංදෘෂ්ටික පණුවා කියල යි ඔහු මට ලීවේ. 88, 89 කැරැල්ල කාලේ මගේ අදහස් කැරැල්ලට බාධාවක් බව යි ඒ අය හිතුවේ.
කොග්ගල රැකියාවක් ලැබුණට පස්සෙ, මම එහෙ පදිංචිකරුවෙක් වුණා. සති අන්තේ කොළඹ එන්නේ. ඒ කාලෙ මම රත්න ශ්‍රී අඳුනගෙන හිටියෙ නෑ. රාවය පද්ම තටාකෙට යැවූ කවි දෙකක් ම රන් පියුමට තෝරගෙන තිබුණා. පසු කාලෙ ඔහු අඳුනාගැනීම ඔස්සේ ඥාති සම්බන්ධයකටත් වඩා බැඳීමක් ඒ පවුල සමඟ ඇති වුණා. ඒත් කවි පළ වීම කෙරෙහි ඒ බැඳීම බලපෑවෙ නෑ. ඒ කවි ලියන අප කාගෙත් අත්දැකීම.
ඒ අවධියෙ ලිවීම කෙරෙහි බලපෑ අනෙක් ප්‍රධාන චරිත මොනවා ද?
සුනිල් මාධව, කම්මැල්ලවීර, කපිල කුමාර කාලිංග විශේෂයෙන් මතක් වෙනවා. පොඩි කොල්ලෙක් කියලා මාව පැත්තකට නොදා මට අවස්ථාව ලබා දුන්නා. ඇතැම් මිතුරන්ගේ ඇසුර දයලෙක්තික භෞතිකවාදය පිළිබඳ මගේ උනන්දුව ඇවිස්සීමට බලපෑවා. එමෙන් ම පියසීලි විජේගුනසිංහ ඇතුළු භෞතිකවාදීන්ගේ පොත් සෑහෙන ප්‍රමාණයක් කියෙව්වා. මේ සියලු උත්තේජන ලිවීම කෙරෙහි බලපෑවා.
ඔබේ නිර්මාණ චින්තනය හැඩගැසුණේ සංවාදාත්මක පරිසරයක බව පෙනෙනවා. වර්තමාන කවීන්ට එබඳු සමාජ ස්පර්ශයක් ලැබෙනවා ද?
බොහෝ දුරට අඩු යි. ඒ දවස්වල අද තරම් ගැටුම් තිබ්බෙ නෑ. වාද-විවාද තිබුණත් අපට යම් අරමුණක් තිබුණා. ඒ ගතිය අලුත් පරම්පරාවෙ දකින්න අමාරු යි කියල වෙලාවකට මට හිතෙනවා. අපි ඒ දවස්වල එකතු වෙන්නෙ අඩියක් ගහන්න ම නො වේ; ප්ලේන්ටියක් බිබී බොහෝ දේවල් කතා කරන්න. ඒක හරි සුන්දර මතකයක්. ඒ කාලේ හරිහැටි රස්සාවක් නෑ. හැබැයි පෞද්ගලික ව්‍යාපෘතිවලට වැඩ කළෙත් නෑ. ඊට වඩා වෙනස් ඉලක්ක අපට තිබුණා.
ඔබේ කවිවල අත්දැකීමේ සේයාවක් ඉතිරි කොට පරිකල්පනීය පැත්ත විශාලනය කර තිබෙනවා. ‘කඳුකර පුතණුව’ කවිය ඇසුරෙන් එය පැහැදිලි කළ හැකි ද?
කඳුකර ප්‍රදේශයේ චාරිකාවක දී හුදෙකලා නිම්නයක වට්ටක්කා පැළ අතින් ගත් ළමයෙක් මට හමු වුණා. ඒ අසල හෙල්මළු කුඹුරු. තරමක් දුරින් දුමක් නැ‍ඟෙන වහලක්. අවට කඳු පන්ති. මෙයින් නිර්මාණය වුණේ පියකු තම දරුවා අමතා කියන දෙයක්. ජිම් රීව්ස් ගායකයාගේ ගීයක ඡායානුවාදයකුත් කවිය ගොඩනැඟීමට බලපෑවා. ඔබ, ප්‍රාඥාලෝකය හොයාගෙන ගොස් දිනෙක මහලු මා වෙත පැමිණ රුක් ගොමුව අස්වද්දා මා සොයාගත් විට මතක නින්නාදය කඳු අතර සරනු ඇත. ඒ තමයි කවියෙ හරය.
ඔබේ නිර්මාණවල සාංදෘෂ්ටිකවාදී ලක්ෂණ තිබෙන බව පෙනෙනවා. ඔබ ඒ අදහසට එකඟ ද?
මම එහෙම දෙයක් හිතා-මතා කරන්නේ නෑ. ඒක කියවන්නාගේ කාරියක්. සාංදෘෂ්ටිකවාදය තේරුම් ගැනීමේ සීමාකම් සමහරුන්ගෙන් පේනවා. කැමූ සහ සාත්‍රෙ කියන්නෙ මාක්ස්වාදය සහ බොහෝ විෂයයන් ගැඹුරට දැනගත් අය. ආර්ථික නිෂ්පාදනවල සම්පත් අසමාන ව බෙදී යෑම තම ජීවිතේට දැනෙන කොට සමහරු ඊට එරෙහි ව නැඟී සිටිනවා. ඒ තත්ත්වය ජීවිත ස්වභාවය හැටියට පිළිගෙන තව කෙනෙක් ගුලි ගැහෙනවා. එහෙත් සාංදෘෂ්ටිකවාදය කිසි සේත් ම පසුගාමී නෑ. ග්‍රීක දාර්ශනිකයකු වන ලියුකිපස්ට අනුව පදාර්ථ, අනෙකුත් පදාර්ථ සමඟ සම්බන්ධ වෙනවා. භෞතික ඇදවැටීම් මැද්දේ මිනිසා ජීවත් වීමේ උපාය හොයනවා. රටේ ආර්ථික උපායවල් ජීවිතයට බලපානවා. සමාජ සංවාදයෙන් වියුක්ත වන්න අපට බැහැ. උපත සහ මරණය අතර සුබවාදී ව ඉදිරියට යන ක්‍රියාවලියක් අපට අවශ්‍ය වෙනවා.
සුබවාදී වීමත් සාධාරණත්වය ගැන සිතීමත් අවශ්‍ය වෙනවා. ‘මහල්ලා සහ මුහුද’ නවකතාවේ සන්තියාගෝ මහල්ලාගෙන් කියැවෙන පරිදි ජීවිතේ විනාශ කරන්න පුළුවන්. ඒත් පරද්දන්න බැහැ. මහා පරමාණුව පුපුරන ඩෙටනේටරය ගැන හිතමු. මේ ගැන තිබෙන ධර්ම කතිකාව ඉතා වැදගත්.
‘ධර්ම කතිකාව’ යනුවෙන් ඔබ අදහස් කරන්නේ කුමක් ද?
ඒක ජනප්‍රිය බුද්ධාගම හෝ වෙනත් ආගමක් නො වේ. එහෙත් නාරද හිමි, වැලිගම ඤාණරතන හිමි, කෝදාගොඩ පඤ්ඤාලෝක හිමි යනාදි හිමිවරුන් මේ ගැන ගැඹුරු අදහස් පළ කර තිබෙනවා. ශ්‍රද්ධාව, ප්‍රඥාව, උට්ඨානවීර්යය, නිරාලම්බනය යනුවෙන් කෙරෙන විග්‍රහය සාහිත්‍ය කතිකාවට සම්බන්ධ යි. උපනිෂද්වල අර්ථ, කාම සහ සූත්‍ර යනුවෙන් කියැවෙන්නෙත් ගැඹුරු දර්ශනයක්. ජීවන ශික්ෂාවට අතිශයින් වැදගත් වන කරුණු එයින් කියැවෙනවා.
ඔබ කිසියම් ආගමික නැඹුරුවක් ඇති කරගනිමින් සිටිනවා ද?
එහෙම නො වෙයි. ඒක සියුම් ව අල්ලගන්න ඕනැ. මම පුනරුත්පත්තිය ගැන වුණත් හිතන මිනිහෙක් නොවෙයි; විඥානවාදියකුත් නො වෙයි. විශේෂයෙන් ම බර්ට්‍රන්ඩ් රසල් ඇතුළු හේතුවාදීන්ගේ අදහස්, එමෙන් ම විද්‍යාවේ හා තාක්ෂණයේ ජයග්‍රහණ මිනිස් ජීවිතයේ ඉදිරි ගමන සඳහා අවශ්‍ය යි. ඒ කුමක් වුවත් මනුෂ්‍යත්වය සොයා යෑමේ දී, සදාචාරවත් මිනිසා ගොඩනැඟීමේ දී සාහිත්‍ය කතිකාව වගේ ම ධර්ම කතිකාවත් වැදගත්. පැරැණි ධර්ම කතිකාවෙහි සදාචාරවත් මිනිසා තමයි හරය වුණේ. ටොල්ස්ටෝයිගේ පොතකට පෙරවදන ලියන ගෝර්කි ටොල්ස්ටෝයිගේ ආකල්ප විවේචනයට ලක් කරනවා. දෙන්නාගේ අදහස් දෙපැත්තට යන්නේ. එහෙත් මේ කියවීම් දෙක ම වැදගත් වෙනවා.
ඔබ කවියකු හැටියට නූතන නිර්මාණකරුවන්ගේ සමාජ කියවාගැනීම දකින්නේ කොහොම ද?
කවිය වෙන ම ගන්න බැහැ. මෑතක පළ වූ කෘති අතරින් මොහාන් රාජ් මඩවලගේ ‘ලොවීනා’, කෞශල්‍ය කුමාරසිංහගේ ‘මේ රහස් කවුළුවෙන් එබෙන්න’, අශෝක හඳගමගේ ‘ඇගේ ඇස අග’, චිත්‍රාල් සෝමපාලගේ ‘සංගීත ප්‍රවේශය’, නදී වාසලමුදලි සහ පියල් කාරියවසම්ගේ කෘති නව සමාජ කියවීමක් සඳහා අප පොලඹනසුලු යි. ධනවාදයේ තුන් වැනි කාර්තුව තුළ සමාජ කියවීම පුළුල් කිරීමක් මේ කලා කෘතිවලින් කෙරෙනවා.
සංලාපය – තිඹිරියාගම බණ්ඩාර
