ගාමිණී මුතුකුමාරණ

මොස්කව් පුවත් ඇසුරින්

• ලොව පතල අග්‍රගණ්‍ය කලාකරුවෙකු වන Zurab Tsereteli සූරාබ් ට්සෙරෙටෙලි අප්‍රේල් 22 රාත්‍රියේ, වයස අවුරුදු 91 ක් ආයු විද අභාවයට පත්ව ඇති බව මොස්කව් පුවත් වාර්තා කරයි.

Zurab Tsereteli යනු සෝවියට් සංගමය, ජෝර්ජියාව සහ රුසියාව යන රටවල මහජන කලාකරුවෙකි. 1970-1980 දශක වල ඔහු රුසියානු විදේශ අමාත්‍යාංශයේ කලා අධ්‍යක්ෂවරයා වූ අතර, 1980 දී – මොස්කව් ඔලිම්පික් උළෙලේ කලා අධ්‍යක්ෂවරයා විය. ඔහුගේ කෘති මොස්කව්හි සහ රුසියාවේ අනෙකුත් නගරවල, ස්වාධීන රාජ්‍යයන්ගේ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයේ සහ විදේශයන්හි වීදි සහ චතුරශ්‍ර, රාජ්‍ය සහ පොදු ගොඩනැගිලිවල පිහිටා ඇත. සෝවියට් යුගයේදී කීර්තියට පත් වූ Zurab tsereteli , මොස්කව්හි 1980 ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා උළෙල සඳහා නිර්මාණකරුවන්ගේ කණ්ඩායමට නායකත්වය දුන් අතර පසුව ලොව පුරා නගරවල විශාල මූර්ති ඉදි කළේය.

Zurab tsereteli බොහෝ විට ප්‍රසිද්ධියට පත්ව ඇත්තේ මතභේදාත්මක ස්මාරක තැනීම සම්බන්ධවයි. මොස්කව්හි ජනයා ප්‍රසිද්ධියේ පිළිකුල් කළ මහා සාර් පීටර් රජුගේ මීටර් 98 (අඩි 321) ක දැවැන්ත ස්මාරකයක් ද ඒ අතර වේ.

ස්පාඤ්ඤයේ සෙවිල් හි ක්‍රිස්ටෝපර් කොලොම්බස්ගේ ස්මාරකයක් සහ ඔහුගේ උපන් ගම වන ටිබිලිසි හි ජෝර්ජියා ක්‍රොනිකල් ස්මාරකය ඇතුළුව ඔහුගේ දැවැන්ත ඉදිකිරීම් ලොව පුරා නගරවල සොයාගත හැකිය.

2001 සැප්තැම්බර් 11 ප්‍රහාරයේ වින්දිතයින් අනුස්මරණය කිරීම සඳහා නිව් ජර්සි හි පිහිටා ඇති දස මහල් ශෝකයේ කඳුළු ස්මාරකය ද ඒවාට ඇතුළත්ය. එය රුසියානු රජය විසින් පසුව එක්සත් ජනපදයට ප්‍රදානය කරන ලදී.

නිව් ජර්සි වරායේ පිහිටා ඇති විශාල ශෝකයේ කඳුළු ස්මාරකය – කුළුණක් ඇතුළත කඳුළු බිංදුවක් රූප මූලාශ්‍රය,
රූප සටහන, ශෝකයේ කඳුළු ස්මාරකය 2006 සැප්තැම්බර් 11 වන දින උත්සවයකදී කැප කරන ලද අතර, එයට surab tsereteli සහ හිටපු එක්සත් ජනපද ජනාධිපති බිල් ක්ලින්ටන් සහභාගී වූහ.

තවත් මූර්තියක් වන “Good Defeats Evil” නිව්යෝර්ක් හි එක්සත් ජාතීන්ගේ මූලස්ථානයේ පිහිටා ඇත. එහි ශාන්ත ජෝර්ජ් මකරෙකු මරා දමන ආකාරය නිරූපණය කර ඇති අතර එය ඇමරිකානු සහ සෝවියට් මිසයිලවල කැඩුණු කොටස් අතර පිහිටා ඇත.

එක්සත් ජාතීන්ගේ වෙබ් අඩවියට අනුව, මෙම කෘතිය “සෝවියට් සංගමය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය අතර ඓතිහාසික ගිවිසුම හරහා න්‍යෂ්ටික යුද්ධය පරාජය කිරීම” නියෝජනය කරයි.

2006 දී, Zurab tsereteli කුඩා ප්‍රංශ නගරයක මතභේදයට තුඩු දුන් මීටර් 8.75 ක් උස (අඩි 29) ක් උස ලෝකඩ ප්‍රතිමාව දෙවන ජුවාම් පාවුළු පාප් වහන්සේගේ දැවැන්ත ප්‍රතිමාව ඉදිකරන ලදී. විරුද්ධවාදීන් පැවසුවේ මෙම ප්‍රතිමාව ප්‍රංශයේ ලෞකික නීති උල්ලංඝනය කරන බවයි.

මීටර් 110 (අඩි 360) ක උසකින් යුත්, ක්‍රිස්ටෝපර් කොලොම්බස්ගේ පළමු මුහුදු ගමන වන “නව ලෝකයේ උපත” සඳහා ඉදිකරන ලද දැවැන්ත ස්මාරකය පෘථිවියේ උසම මූර්ති වලින් එකකි. එක්සත් ජනපද නගර කිහිපයක් එය ප්‍රතික්ෂේප කිරීමෙන් පසුව, එය අවසානයේ පුවර්ටෝ රිකෝ හි ඉදිකරන ලදී.

ඔහු ඩයනා කුමරිය සහ පුටින් ඇතුළු ප්‍රධාන චරිතවල කුඩා ලෝකඩ චිත්‍ර ද නිර්මාණය කළේය.

මොස්කව්හි ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ ආසන දෙව්මැදුර ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමේදී ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කළ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පියා ද ඔහුය.

රුසියානු දේශපාලන ප්‍රභූව සමඟ සමීපව කටයුතු කිරීම සම්බන්ධයෙන් ද ඔහු ප්‍රසිද්ධව සිටියේය. වරක් ඔහු කියා සිටියේ ව්ලැඩිමීර් පුටින්ගේ “නිරෝගී ආත්මය” රුසියානු ජනාධිපතිවරයා පිළිබඳ ලෝකඩ අධ්‍යයනයක් කිරීමට තමාව පෙලඹවූ බවයි.

Zurab tsereteli මොස්කව් නගරාධිපති යූරි ලුෂ්කොව්ගේ සමීප මිතුරෙකු වූ අතර, සෝවියට් සංගමයේ ඉහළ ස්ථරයේ කොටසක් ලෙස ඔහුට රටින් පිටතට ගමන් කිරීමට ඉඩ සැලසූහ. ඒ යුගය රුසියානු කලාකරුවෙකුට විදේශ සසංචාර තහනම් කල යුගයකි. එහෙත් Zurab tsereteli ට ලැබුනු මේ අහඹු වරප්‍රසාදය හේතුවෙන් ඔහුට පැරිසියේදී පැබ්ලෝ පිකාසෝ හමුවීමේ වාසනාව හිමි විය.

රුසියානු විදේශ අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රකාශිකා මාරියා සකාරෝවා පවසන්නේ Zurab tsereteli “ලෝක කීර්තිමත් කලාකරුවෙකු බවත්, සාමය ශක්තිමත් කිරීමේදී සහ නිර්මාණශීලීත්වයට සහාය දීමේදී සීමාවන් හෝ බාධක නොසලකා කටයුතු කල ප්‍රසිද්ධ චරිතයක්” බවයි.